Miraç Kandili Sayacı

Miraç, İslam dini metinlerinde anlatılan ve Hz. Muhammed'in göğe yükselip Allah'ı ve öteki âlemleri gördüğü rivayetlerin adıdır. Miraç hikayesi, bir dizi olaydan oluşur. Bunlar arasında Hz. Muhammed'in kalbinin temizlenmesi, Cebrail'in eşliğinde Mescid-i Aksa'ya gitmesi (isra), Burak adlı bir binek üzerinde seyahat ederek peygamberlere namaz kıldırması, muallak taşından göğe yükselmesi, Allah ile konuşmaları, gök katlarında diğer peygamberlerle diyalogları, cenneti ve cehennemi görmesi ve geri dönmesi gibi olaylar bulunur. Sonraki yüzyıllarda yazılan miraçnamelerde ise, İslam tarihinde Hz. Muhammed'den yüzyıllar sonra yaşamış dini ve politik şahsiyetler arasında Satuk Buğra Han, Ahmed Yesevi ve Celaleddin Rumi gibi isimler bile miraç hikayelerine dahil edilmiştir. Bu şekilde, bu kişilerin görüş ve uygulamaları da meşrulaştırılarak İslam kültürünün temel parçalarından biri haline getirilmiş ve yüceltilmiştir.

​

"Miraç" kelimesi, "yükseğe çıkma" anlamına gelen bir kelime olup, Türkçeye bu şekilde çevrilmektedir. "Uruc" kökünden türemiştir. "İsra" ise Arapçada gece yolculuğuna verilen bir isimdir. Bu, Hz. Muhammed'in geceleyin Mescid-i Haram'dan Burak adlı binek üzerinde Kudüs'teki Mescid-i Aksa'ya götürülmesini ifade etmektedir. İsra ve Miraç bir arada anılırlar. Farklı inançlarda gök, Tanrı'ya mekân olarak kabul edilmiş ve gökyüzü kutsal sayılmıştır. Gök Tanrı inancından Hristiyanlığa, Zerdüştlükten Yahudiliğe ve Mazdeizmden İslamiyete kadar birçok inançta, ölüm sonrası ruhların gökyüzüne yükseldiği ve orada sonsuz bir yaşama ulaştığı düşünülmüştür. Miraç da bu inanç ve hikayelerin İslami bir yansıması olarak görülmektedir. İslam kültüründeki miraçnameler ile özellikle Ardavirafname arasında birçok paralellik gözlemlenebilir. Öte yandan, Ardavirafname, günahsız bir yaşam sürdüğü için din adamlarından oluşan bir kurul tarafından Ahura Mazda ile görüşmesi için gönderilen bir kişinin hikayesini anlatır. Ardaviraf, Meng adlı bir içecek içtikten sonra uykuya dalıp yedi gün boyunca Kutsal Surûş ve tanrı Azer eşliğinde Çinvat Köprüsü'nü, cenneti, arafı ve cehennemi görür. Bu deneyimler sonucunda iyi insanların cennette, günahı ve sevabı eşit olanların arafta ve günahkârların cehennemde olduğunu öğrenir ve geri döner. Bu şekilde, Miraç ve Ardavirafname gibi hikayelerde gök ve öteki âlemlere yükselme, cennet ve cehennem gibi kavramlar birçok inançta ortak temalar olarak yer almaktadır.